İstanbul'da tarihi Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imzalandı! BM Genel Sekreteri: Erdoğan sayesinde oldu

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalandı.

Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen törende Türkiye adına Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya adına Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna adına Altyapı Bakanı Aleksandr Kubrakov ve imza törenine tanıklık eden BM adına Genel Sekreter Antonio Guterres, tahıl ürünlerinin Ukrayna limanlarından sevkiyatına ilişkin belgeyi imzaladı.

Başkan Erdoğan ile BM Genel Sekreteri Guterres'in konuşma yaptığı törene Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, NATO Parlamenter Asamblesi Türk Delegasyonu Başkanı Osman Aşkın Bak ve ilgili ülkelerin temsilcileri katıldı.

BAŞKAN ERDOĞAN: TÜRKİYE'NİN BURADA KRİTİK BİR ROLÜ VAR

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imza töreninde açıklamalarda bulundu.

Küresel gıda krizinin çözümünde büyük rol oynayacak girişime vesile olmaktan dolayı büyük bir gurur duyduklarını belirten Başkan Erdoğan, "Bugün mutabakata varılan metinle Afrika'dan Ortadoğu'ya, Amerika'dan Asya'ya tüm dünyada milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına birlikte katık sağlayacağız. Tarım ve gıda ürünlerinde dünya arz güvenliği temini pek çok bakımdan önemli. Bu adımla yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklığı sebep olacağı verim kaybının yol açacağı muhtemel ilave fiyat artışlarının önüne geçilecektir. Küresel sorun haline gelen gıda enflasyonunun kontrolüne yardımcı olacaktır. Ukrayna depolarında bekleyen tahılın Karadeniz üzerinden ihracı için Ukrayna ve Rusya makamları ile ve BM yetkilileri ile yoğun bir süreç yürüttük. Rus ve Ukrayna mevkidaşlarımızla temas halinde olduk. Her iki ülkenin bu hassas süreç ile ilgili beklenti ve endişelerinin giderilmesi için kapsamlı müzakereler gerçekleştirdik. BM Genel Sekreteri Sayın Guterres ve ekibinin ilk taslağını hazırladıkları plana verdikleri katkılar takdire şayan. Sayın Putin ve Sayın Zelensky'e sergiledikleri liderlikten dolayı teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı.

Karadeniz'de gemi trafiğinin önümüzdeki günlerde başlayacağını vurgulayan Başkan Erdoğan, "Gemi trafiği ile Karadeniz'den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes borusu açmış olacağız. Gemilerin çıkışından intikaline kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat tesis edildi. Bu planın icrası ve denetimi İstanbul'da kurulacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirilecek. Planın başarı ile uygulanmasında uluslararası toplumun desteği büyük önem taşıyor" ifadelerini kullandı. Rusya ve Ukrayna arasında 4 ay önce İstanbul'da gerçekleştirilen müzakereleri hatırlatan Erdoğan, "Ev sahipliğimizde yapılan müzakerelerde mesafe kat etmiş, savaşın sona ereceğine dair ümitler yeşermişti. Maalesef o toplantı sonrası meydana gelen gelişmeler çatışmaları körükledi. Başından beri bu savaşın kazananı olmayacağını, sadece tarafların değil tüm dünyanın kayba uğrayacağını ifade ediyoruz. Yaklaşık 5 aydır aralıksız devam eden çatışmalar ve bunun küresel etkileri ne yazık ki bu öngörümüzü doğruluyor. Silahların susması uzadıkça ekonomik maliyetlerin yanı sıra insani kayıplar da artıyor. Savaş sadece tarafları sadece bölge ülkelerini değil dünyanın en ücra köşesindekiler dahil tüm insanları olumsuz etkiliyor. Bu gidişatın mukadder olmadığına da inanıyoruz. Masumların hayatına mal olan bu çatışmaların biran önce sona ermesini arzu ediyoruz. Adil bir barışın kaybedeninin olmayacağı hepimizin malumudur. Bugün Rusya ve Ukrayna tarafı ile İstanbul'da atmakta olduğumuz bu müşterek adımın barışa yönelik umutları canlandıracak yeni bir dönüm noktası olmasını canı gönülden diliyorum. Arazideki gelişmeler ne yönde seyrederse seyretsin savaş nihayetinde müzakere masasında sonlanacaktır. Tesis ettiğimiz bu dostane ve barışçıl atmosferin savaşın sonlandırılmasına yönelik adımlara tahvil edilmesi, tüm insanlığın yararınadır. Medeniyet anlayışımızın bize yüklediği sorumluluğun bilinciyle hareke etmeyi sürdüreceğiz. Bölgemizde sulh hakim olana kadar komşuluk hukukumuzun gereğini yerine getirmeye devam edeceğiz" şeklinde konuştu.

GUTERRES: BUGÜN KARADENİZ'DE BİR IŞIK VAR

Anlaşma töreninde açıklamalarda bulunan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Bugün Karadeniz'de bir umut ışığı var, bir olasılık ışığı var, bir çare ışığı var. Dünyanın buna her zamandan çok ihtiyacı var. Bunun gerçekleşmesine vesile olan herkese çok teşekkür ederim. Türkiye Cumhuriyetine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, bu konuda her zaman ısrarlı yaklaşımının çok etkisi oldu. Çok teşekkür ediyorum size. Bu görüşmeler de insanlığın faydası için herkes için önemliydi. Bir tarafın kazanması değil burada bu anlaşma dünya için imzalanıyor. Küresel gıda fiyatları rekor seviyelere vardı. Bu açıdan kalkınma aşamasındaki ülkelere de bir fırsat olacak. Bu anlaşma tahıl ve yiyecek fiyatların düşmesine sağlayacak" dedi.

Bu anlaşmaya kolay varılmadığını aktaran Antonio Guterres, "Savaş başladığından beri küresel gıda krizin çözümünün ancak Ukrayna'nın gıda ürünlerine ve Rusya'nın gıda ve gübre ürünlerine erişim olursa çözülebileceğini söylemiştim. Bugün o noktaya ulaşmak üzereyiz. Nisan ayında sayın Erdoğan'ın sayın Zelenski ve Putin ile görüşerek çözümler için uğraştık. O zamandan beri uğraşıyoruz. Tüm tarafların bu konuda taahhütleri oldu. Bu girişim tam olarak uygulanmalı. Dünyanın buna çok ihtiyacı var. Türkiye'nin burada kritik rolü var. İleriye gitmesi konusunda. BM de taahhüdünün arkasındadır. İki tarafın da bu kanlı çatışmaya girdiği noktada artık sona gelinmesi gerektiğini düşünüyorum. Karadeniz'deki bu umut ışığı çok parlak, bu umut ışığı insanların çektiğini sorunların sonuna gelinmesini sağlasın" diye konuştu.

HEYETLERİN TÜRKİYE'YE GELİŞİ VE YAŞANAN SÜREÇ

Ukrayna tahılının Karadeniz'den ihracı için gerçekleştirilecek tahıl sevkiyatı anlaşması için Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygun başkanlığındaki Rusya heyeti İstanbul'a geldi.

Ukrayna limanlarında bekleyen tahılların sevkine ilişkin Türkiye, Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler heyetleri arasında 13 Temmuz'da İstanbul'da teknik toplantı gerçekleşmişti. Taraflar bu kez imza töreni için İstanbul'da bir araya geldi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan dün yapılan açıklamada tahıl Sevkiyatı Anlaşması imza töreninin bugün saat 16.30'da Dolmabahçe Ofisi'nde gerçekleştirileceği açıklanmıştı.

Kararın açıklanmasının ardından Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu başkanlığındaki Rusya heyetini taşıyan özel uçakla Moskova'dan İstanbul Havalimanına indi.

Uçağın VİP Terminaline yanaşmasının ardından işlemleri tamamlanan Şoygu havalimanından ayrıldı.

Dolmabahçe Ofisi'nde saat 16.30'da gerçekleştirilecek toplantıda, Ukrayna ve Rusya taraflarının yanı sıra Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de hazır bulundu.

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle ülkelerdeki tahılın dünyaya sevk edilememesi nedeniyle yaşanan tahıl krizi, Türkiye'nin aldığı inisiyatifle çözüm aşamasına geldi.

Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imza töreni, Ukrayna ve Rusya tarafları, Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla Dolmabahçe Ofisi'nde gerçekleşti.

TÜRKİYE BAŞ ROL OYNADI

Savaşın başından bu yana hem Rusya hem Ukrayna'nın güvendiği tek ülke olarak öne çıkan Türkiye tahıl krizinin çözümünde de başat rol oynadı.

Başkan Erdoğan'ın krizin başından bu yana üstlendiği kritik misyon tüm dünya tarafından övgüyle karşılanırken, Türkiye iki ülke arasındaki görüşmelerin merkezi haline geldi.

Tarafların İstanbul'da gerçekleştirdiği görüşmeler neticesinde 'dünyayı doyuracak' koridorun açılması için imzalar atılma aşamasına geldi. Türkiye'nin görüşmelerin 'sonuç odaklı' olması yönündeki telkinleri de sürecin hızlanmasına vesile oldu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Tahran'da Başkan Erdoğan ile yüz yüze görüşmesinin ardından gerçekleştirilen basın toplantısında "İstanbul'da yapılan görüşmelerin neticeleri memnuniyetle karşılandığını" dile getirmişti.

Erdoğan ile Putin'in Tahran'daki görüşmesinden günler sonra imza aşamasına gelinmesi de Türkiye'nin süreçteki hızlandırıcı rolünü bir kez daha ortaya çıkardı.

BM GENEL SEKRETERİ KATILIM GÖSTERECEK

Gıda güvenliği açısından dünyayı yakından ilgilendiren savaş nedeniyle deniz yoluyla ihraç edilemeyen tarım ürünleri konusunda güvenli bir koridor oluşturulması için Türkiye üzerine düşeni yaptı.Ankara, Birleşmiş Milletler'in Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM arasında oluşturulmasını öngören mekanizma planının 'uygulanabilir bir plan' olarak nitelendirdi. Tarafların çekincelerini paylaşacağı diyalog ortamının kurulmasına zemin hazırlanırken, çeşitli düzeylerde Türkiye kritik ziyaretlere ev sahipliği yaptı.

Geçtiğimiz ay Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmek üzere Ankara'ya gelen Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un çantasında da 'tahıl krizi' dosyası vardı. Çavuşoğlu, görüşme sonrası "Tahıl ürünlerinin uluslararası piyasalara ulaştırılması konusunda Rusya'nın yaptırımları kaldırma talebini haklı görüyoruz" açıklamasında bulundu.

Bugün gerçekleştirilecek imza törenine de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılım göstermesi krizin çözülmesinin dünya için önemine işaret ettiği şeklinde değerlendiriliyor.

TARAFLARIN ÇEKİNCELERİ GÖRÜŞÜLDÜ

Taraflar önceki görüşmelerinde 'tahıl koridoru' konusunda prensip olarak uzlaşmaya istekli tutum sergilerken, gemilerin çıkış güzergâhında döşeli mayınlar konusunda teknik detayların görüşülmesi ve karşılıklı garantilerin verilmesi hususları masaya yatırıldı.

Ukrayna, Rus savaş gemilerinin Odessa limanlarına girmesine karşı dururken; Rusya ise Ukrayna'ya yük gemileriyle silah taşınmasını istemedi. Ukrayna tarafı mayınların iki haftada temizlenmesinin mümkün olduğunu belirterek, Rus gemilerinin limanlara girmemesi için taahhüt gerektiğini vurguladı.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar da "Türkiye'nin güvenilir bir partner ve arabulucu olduğunu belirterek, "Mayın temizleme operasyonuna Türkiye'nin dahil olmasını isteriz" ifadelerini kullanmıştı.

Öte yandan Rusya da görüşmelerde Rus gemilerine sigorta alanında uygulanan yaptırımların kaldırılması ve gemilere uluslararası limanlarda hizmet sunulmaya devam edilmesi gerektiğini dile getirdi.

Tahıl koridorunda imzalar bugün Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde atıldı. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "Bu son derece önemli planın icrası ve denetimi, İstanbul'da kurulacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirilecektir" dedi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, tahıl krizinin sona erdirilmesi adımları için Türkiye'ye ve Başkan Erdoğan'a teşekkür etti.

TAHIL KRİZİNİ TÜRKİYE BİTİRDİ

TAHIL ANLAŞMASI İSTANBUL'DA

RUSYA SAVUNMA BAKANI İSTANBUL'DA