Cehennem gibi: Çatışmadan kaçanı akrep-yılan sokuyor! Sel baskınından kurtulanlar açlıktan ölüyor

Cehennem gibi: Çatışmadan kaçanı akrep-yılan sokuyor! Sel baskınından kurtulanlar açlıktan ölüyor

Giriş:19.09.2024 09:55 Güncelleme:20.09.2024 01:08

1,5 yıldır savaş cenderesindeki Sudan'a felaketler üst üste geldi. Kurşunlar ve bombardımandan kurtulabilenleri salgın hastalık ya da açlık bekliyor. 100'den fazla yerleşim yerine etkileyen sel baskını ise hem kolera yayılımını hem de akrep-yılan sokması sonucu ölümleri artırdı. 12 milyon kişinin yerinden edildiği Sudan yavaş yavaş yok oluyor.

Üst üste felaketler Afrika ülkesi Sudan'ın peşini bırakmıyor. Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin doğrudan, İsrail'in ise perde gerisinden destek verdiği katliamcı militan grubu HDK (Hızlı Destek Kuvvetleri), 15 Nisan 2023 tarihinden buyana ülkede terör estiriyor. 

'Hemeti' lakaplı Hamdan Dagalo liderliğindeki grup, tecavüz ve katliamlara devam ederken ülkede başgösteren açlık ve kıtlığa şimdi de sel felaketi eklendi. 

Afrika batısında etkili olan son yağışlar 100'den fazla yerleşim yerinde sel baskınlarına neden oldu; yaklaşık 130 bin kişiyi mağdur etti. Yüzlerce kişinin ölmesine neden olan yağışlar bölgede kolera salgınının da artmasına yol açtı. 

Port Sudan'ın su ihtiyacını karşılayan Arbaat Barajı'nın yağışlar sonrası taşması ise 26 bin evi harap etti; tarım arazilerini sular altında bıraktı. Ana yolların bile tıkandığı, ulaşım imkanlarının en alt seviyeye indiği Sudan'da ölüm her yerde kol geziyor. 

BİRİNDEN KURTULSA BAŞKA BİR FELAKET...

Kurşunlar, bombardıman ve yıkımdan kurtulabilenler çok geçmeden açlık ve salgın hastalıklara yenik düşüyor.

Birleşmiş Milletler ve İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün ardı ardına felaket uyarıları yaptığı Sudan'da sellerle birlikte öldürücü akrep ve yılan sokmalarında tırmanma görülüyor. 

Katliam ve tecavüz grubu HDK ile meşrû Sudan ordusu arasında devam etmekte olan savaş nedeniyle şimdiye dek ölen insanların sayısı 150 bini aştı. 12 milyondan fazla Sudanlı yerlerinden edildi ve nüfusun yüzde 60'dan fazlası da birincil gelir kaynağını kaybetti. 

Dünya ise sessiz bir şekilde Sudan'ın yok olmasını izliyor. HDK örgütü ülke batısındaki Darfur eyaletini ele geçirerek Arap olmayan Masalit kabilesine soykırım uyguluyor. 

Bu arada on binlerce kadın ve çocuk da tecavüze uğradı. Milisler yerlerinden edilmiş halkın evini soyarken, ülke dışından gelen yardımlara da çoğunlukla el koyuyor. 

GÖZ GÖRE GÖRE AÇLIKTAN ÖLÜYORLAR

Kahire merkezli El Ahram gazetesine konuşan Zainab Kalkınma Örgütü Başkanı Fatma Mustafa, Sudan'ın şu anda yerinden edilmiş kişiler ve mülteciler açısından dünyanın en büyük felaketiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. 

Mustafa, "Açlıktan, susuzluktan, boğulmaktan ve hastalıklardan kurtarılması gereken insanlar dünyanın umurunda bile değil. Çoğunluğu kadınlar, hamile kadınlar, anneler, çocuklar ve yaşlılardan oluşan binlerce insan, yardım ulaştırılamaması sonucu açlıktan öldü" diyor. 

Sudanlı gazeteci İhlas Nimr, açlık ve hastalıklara ek olarak akrep ve yılan sokmalarıyla mücadele için gerekli tıbbi malzeme eksikliğine dikkat çekti. Sudan'da zehirli hayvanlar tarafından saldırıya uğrayanlar genellikle ölüyor. 

"Savaşı durdurmak çok önemli. Çünkü bu vahşetin devam etmesinin yegane sebebi savaştır ve çatışma sona erdirilmeden insanlar ölmeye devam edecek" diyen Nimr, milyonlarca kişinin açlıkla pençeleştiğine dikkat çekti.

500 gündür devam eden savaş öncesi 48 milyon nüfusu bulunan ülkenin neredeyse yarısı açlıkla boğuşuyor. 

500 gündür devam eden savaş öncesi 48 milyon nüfusu bulunan ülkenin neredeyse yarısı açlıkla boğuşuyor. 

Kızlarının gözü önünde anneye sıralı tecavüz ettiler: İnsan hakları raporuna giren şok ifadeler

2023 Nisan'ında başlayan savaş, Sudan'ı yaşanmaz hale getirdi. Rusya, BAE ve İsrail destekli Hızlı Destek Kuvvetleri'ne bağlı milisler yaygın tecavüz suçu işliyor. İnsan Hakları Örgütü'ne konuşan mağdurlar, Hamdan Dagalo liderliğindeki isyancıların yol açtığı trajediyi ortaya koydu. 

Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin doğrudan, İsrail'in ise perde gerisinden destek verdiği katliamcı militan grubu, Sudan'da terör estirmeye devam ediyor. 

2023 Nisan'ında meşrû ordu çatısı altına girmeyi reddederek Sudan ordusuna saldırılar başlatan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) o tarihten buyana 150 bin kişinin ölümüne, 10 milyon insanın da evlerini terk etmesine yol açtı. 

Ülke batısındaki Darfur eyaletinde büyük ölçüde kontrolü sağlayan ve burada yaşayan Masalit halkını Arap olmadıkları için kıyımdan geçiren HDK milisleri, başkent Hartum ve çevresinde de Sudan ordu güçleriyle çatışıyor. 

Evlerinden kaçmış yüz binlerce kişiyi barındıran sığınmacı kamplarının 'Hemeti' lakaplı Hamdan Dagalo liderliğindeki HDK gruplarınca kuşatıldığı ve ülke genelinde açlığın kol gezdiği Sudan, 15 aydır işkence, taciz ve tecavüzle boğuşuyor. 

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) son yayınladığı rapor, HDK milislerinin küçük yaştaki erkek ve kız çocuklarına bile tecavüz etmekten çekinmediğini ortaya koydu.

Sudan'da tecavüzü bir silah olarak kullanan militanların suçları, HRW'ye gönüllü tanıklıkta bulunan mağdurların ifadeleriyle kayda geçti.

'KIZLARIMA DOKUNMAYIN' DİYEN BİR ANNE...

Hartum yakınındaki Omdurman bölgesinde HDK milislerinin tecavüzüne uğrayan 50 yaşındaki bir kadın, evine zorla giren militanların, iki kızına tecavüz etmek istediğini söyledi. Çaresiz anne, 20'li yaşların henüz başında olan kızlarını kurtarabilmek için kendini feda etti. 

"Onlara dokunmayın, beni kullanın" diyen kadın, kızlarının gözü önünde milislerin sıralı tecavüzüne uğradı. Azılı çete, anneye tecavüz ettikten sonra kızlarını da bir süre dövdü. 

Hartum'da bir sağlık çalışanı ise tanıdığı bir anne ile dört kızının toplu şekilde tecavüze uğradığını, eylem esnasında kızların babasının da orada bulunduğunu kaydetti. 

Görgü tanığı, HDK milislerinin tecavüz ettiği bazı kadınları ev hapsine aldığını, bu nedenle aynı kişilere tecavüzün haftalar boyunca devam ettiğini anlattı. 

İsyancı milislerin saldırısına maruz kalmaktan korkan bir kadın, geceleri yastığının altında bir bıçakla uyumaya başladığını söylüyor. 

GÖREVLİLER DE TECAVÜZE UĞRADI

Bir kadın ise "HDK'nın evlerimize yaptığı baskınlardan her zaman korkuyoruz. Bu korkudan ötürü uyuyamıyoruz. Her gün bir eve baskın yapıyorlar ve kadınlar tecavüz etmeye çalışıyorlar" dedi. 

Bölgedeki sağlık görevlileri ise cinsel şiddet mağdurlarının önemli bir kısmını 18 yaş altı kız çocuklarının oluşturduğunu kaydediyor. 

Bölgedeki durumun tuhaf yanlarından biri, İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne konuşan bazı kurtarma görevlilerinin de tecavüze uğradıklarını söylemesi oldu. 

Hartum'da cinsel şiddet mağdurlarına yardım etmeye çalışan görevlilerin bazısı da milislere yakalanarak tecavüze uğradı. 

PEK ÇOK KADIN İNTİHARIN EŞİĞİNE GELDİ

HDK'nın yol açtığı trajedi, Sudan'da kadınların kürtaj talebiyle hastanelere akın etmesiyle sonuçlandı. Ancak kürtaj yaptırıp gayrimeşrû çocuğunu aldırmak isteyen kadınlar da bu amaçlarına her zaman ulaşamıyor; çünkü imkanlar çok kısıtlı, malzeme yetersiz, personelin donanımı yok ve doktorlar kürtaj yaptıklarının duyulmasından korkuyor. 

HDK milislerinin işlediği savaş suçları birçok Sudanlı kadını intiharın eşiğine getiriyor. Vajinal kanama, morluklar ve fiziksel travmaların yanında bir de tecavüzcüsünden gebe kalma durumuyla karşı karşıya kalan Sudanlı kadınlar, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve intihar düşünceleriyle boğuşuyor. 

40'tan fazla tecavüz mağduruna destek veren bir psikiyatrist, karşılaştığı vakalardan birini şöyle anlatıyor:

"Tecavüze uğrayan ve 3 aylık hamile olduğunu yeni öğrenen bir mağdurla konuştum. Açıkça travma geçirmişti, titriyordu. Ailesinin nasıl tepki vereceğinden korkuyordu. 'Durumumu anlarlarsa beni öldürürler' diyordu."

"Hartum Kadınlar İçin Güvenli Bir Yer Değil" başlığıyla yayınlanan raporda şu özete yer verildi:

"Bu rapor, çatışmanın başlangıcından bu yana Hartum, Bahri ve Omdurman'da yaşanan yaygın çatışmayla ilgili cinsel şiddeti, cinsel şiddet mağdurlarına hizmet verenlerin tanık olduğu şekilde belgelemektedir. 

Savaşan tarafların 9 ila 60 yaş arasındaki kadınları ve kızları tecavüz ve toplu tecavüz dahil olmak üzere yaygın cinsel şiddete maruz bıraktığını tespit etmektedir. Kadınlar ve kızlar da zorla evlendirmeye ve çocuk yaşta evliliğe maruz kalmaktadır. 

Erkekler ve oğlanlar da cinsel şiddetin mağduru olmuştur. Cinsel şiddetin mağdurlar üzerindeki etkileri bu raporda açıklanmaktadır. 

Ayrıca savaşan tarafların sağlık hizmetlerine, sağlık çalışanlarına ve yerel müdahale ekiplerine yönelik saldırıları, sivillerin hareketine yönelik kısıtlamalar, nüfuslu bölgelerde devam eden çatışmalar ve yardımların kasıtlı olarak engellenmesi nedeniyle acil tecavüz sonrası sağlık hizmeti, psikososyal destek ve diğer hizmetlerin eksikliğini de ayrıntılı olarak açıklanmaktadır."

Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki meşrû Sudan ordusu, Ukrayna askerlerinin desteğiyle Hızlı Destek Kuvvetleri'ne karşı sık sık kamikaze dronlardan faydalanıyor. Ancak bu yöntem de HDK milislerinin geriletilmesi için yeterli olmadı.